કહેવતો

ગુજરાતી  કહેવતો

૧. બોલે તેના બોર વહેચાય


૨. ના બોલવામાં નવ ગુણ


૩. ઉજ્જડ ગામમાં ઍરંડો પ્રધાન


૪. ડાહ્યી સાસરે ન જાય અને ગાંડીને શીખામણ આપે


૫. સંપ ત્યાં જંપ


૬. બકરું કઢતા ઉંટ પેઠું


૭.રાજા, વાજા અને વાંદરાં ત્રણેય સરખાં


૮. સિધ્ધિ તેને જઈ વરે જે પરસેવે ન્હાય


૯. બગલમાં છરી અને ગામમાં ઢંઢેરો


૧૦. લૂલી વાસીદુ વાળે અને સાત જણને કામે લગાડે


૧૧. અધૂરો ઘડો છલકાય ઘણો


૧૨. ખાલી ચણો વાગે ઘણો


૧૩. પારકી મા જ કાન વિંધે


૧૪. જ્યાં ન પહોચે રવિ, ત્યાં પહોંચે કવિ અને જ્યાં ન પહોંચે કવિ ત્યાં પહોંચે અનુભવી


૧૫. ટીંપે ટીંપે સરોવર ભરાય


૧૬. દૂરથી ડુંગર રળિયામણાં


૧૭. લોભી હોય ત્યાં ધૂતારા ભૂખે ન મરે


૧૮. શેરને માથે સવાશેર


૧૯. શેઠની શીખામણ જાંપા સુધી


૨૦. હિરો ગોગે જઈને આવ્યો અને ડેલીએ હાથ દઈને પાછો આવ્યો


૨૧. વડ જેવા ટેટા ને બાપ જેવા બેટાં


૨૨. પાડાનાં વાંકે પખાલીને ડામ


૨૩. રામ રાખે તેને કોણ ચાખે


૨૪. ઊંટના અઢાર વાંકા


૨૫. ઝાઝા હાથ રળીયામણાં


૨૬. કીડીને કણ ને હાથીને મણ


૨૭. સંગર્યો સાપ પણ કામનો


૨૮. ખોદ્યો ડુંગર, નીકળ્યો ઉંદર


૨૯. નાચ ન જાને આંગન ટેઢા


૩૦. ઝાઝી કીડીઓ સાપને તાણે


૩૧. ચેતતા નર સદા સુખી


૩૨. સો દાહ્ડાં સાસુના એક દા‘હ્ડો વહુનો


૩૩. વાડ થઈને ચીભડાં ગળે


૩૪. ઉતાવળે આંબા ન પાકે


૩૫. સાપ ગયા અને લીસોટા રહી ગયા


૩૬. મોરનાં ઈંડા ચીતરવા ન પડે


૩૭. પાકા ઘડે કાંઠા ન ચડે


૩૮. કાશીમાં પણ કાગડા તો કાળા જ


૩૯. કૂતરાની પૂંછડી જમીનમાં દટો તો પણ વાંકી ને વાંકી જ


૪૦. પુત્રનાં લક્ષણ પારણાં માં અને વહુનાં લક્ષણ બારણાં માં


૪૧. દુકાળમાં અધિક માસ


૪૨. એક સાંધતા તેર તૂટે


૪૩. કામ કરે તે કાલા, વાત કરે તે વ્હાલાં


૪૪. મા તે મા, બીજા વગડાનાં વા


૪૫. ધીરજનાં ફળ મીઠાં


૪૬. માણ્યુ તેનું સ્મરણ પણ લહાણું


૪૭. કૂવામાં હોય તો હવાડામાં આવે


૪૮. સો સોનાર કી એક લૂહાર કી


૪૯. રાજા ને ગમે તે રાણી


૫૦. કાગનું બેસવુ અને ડાળનું પડવું


૫૧. આમદની અટ્ટની ખર્ચા રૂપૈયા


૫૨. ગાંડાના ગામ ન હોય


૫૩. સુકા ભેગુ લીલુ બળે


૫૪. બાવાનાં બેવુ બગડે


૫૫. લક્ષ્મી ચાંદલો કરવા આવે ત્યારે કપાળ ધોવા ન જવાય


૫૬. વાવો તેવું લણો


૫૭. શેતાનું નામ લીધુ શેતાન હાજર


૫૮. વખાણેલી ખીચડી દાઢે વળગી


૫૯. દશેરાનાં દિવસે ઘોડા ન દોડે


૬૦. સંગ તેવો રંગ


૬૧. બાંધી મુઠી લાખની


૬૨. લાખ મળ્યાં નહિ અને લખેશ્રી થયા નહિ


૬૩. નાણાં વગરનો નાથીયો ,નાણે નાથા લાલ


૬૪. લાલો લાભ વિના ન લૂટે


૬૫. હિમ્મતે મર્દા તો મદદે ખુદા


૬૬. પૈ ની પેદાશ નહી અને ઘડીની નવરાશ નહી


૬૭. છાશ લેવા જવુ અને દોહણી સંતાડવી


૬૮. ધોબીનો કૂતરો ન ઘર નો , ન ઘાટનો


૬૯. ધરમની ગાયનાં દાંત ન જોવાય


૭૦. હાથી જીવતો લાખનો , મરે તો સવા લાખનો


૭૧. સીધુ જાય અને યજમાન રીસાય


૭૨. વર મરો, કન્યા મરો પણ ગોરનું તરભાણું ભરો


૭૩. હસે તેનું ઘર વસે


૭૪. બેગાની શાદીમેં અબ્દુલ્લા દિવાના


૭૫. ફરે તે ચરે, બાંધ્યા ભૂખ્યા મરે


૭૬. ભેંસ આગળ ભાગવત


૭૭. ઘરનાં છોકરાં ઘંટી ચાટે ને પાડોશીને આંટો


૭૮. રાત થોડી ને વેશ ઝાઝા


૭૯. ના મામા કરતાં કાણો મામો સારો


૮૦. ભેંસ ભાગોળે અને છાશ છાગોળે


૮૧. મન હોય તો માંડવે જવાય


૮૨. અણી ચૂક્યો સો વર્ષ જીવે


૮૩. પારકી આશ સદા નીરાશ


૮૪. ઘરકી મૂર્ઘી દાલ બરાબર


૮૫. બાર વર્ષે બાવો બાલ્યો


૮૬. પહેલુ સુખ તે જાતે નર્યા


૮૭. ભાવતુ હતુ ને વૈદે કીધુ


૮૮. જેને કોઇ ન પહોંચે તેને તેનુ પેટ પહોંચે


૮૯. નામ મોટા દર્શન ખોટા


૯૦. લાતો ના ભૂત વાતોથી ન માને


૯૧. ગા વાળે તે ગોવાળ


૯૨. બાંધે એની તલવાર


૯૩. ઘેર ઘેર માટીનાં ચૂલા


૯૪. ઝાઝા ગુમડે ઝાઝી વ્યથા


૯૫. મારુ મારુ આગવુ ને તારુ મારુ સહીયારુ


૯૬. આગ લાગે ત્યારે કૂવો ખોદવા ન જવાય


૯૭. આંધળામાં કાણો રાજા


૯૮. ઈદ પછી રોજા


૯૯. ખાડો ખોદે તે પડે


૧૦૦. ક્યાં રાજા ભોજ , ક્યાં ગંગુ તૈલી


૧૦૧. નમે તે સૌને ગમે


અક્કરમીનો પડીઓ કાંણો



અક્કલ ઉધાર ન મળે


અણીનો ચૂક્યો સો વરસ જીવે


અતિ લોભ તે પાપનું મૂળ


અત્તરનાં છાંટણા જ હોય, અત્તરના કુંડા ન ભરાય


અધૂરો ઘડો છલકાય ઘણો


અન્ન અને દાંતને વેર


અન્ન તેવો ઓડકાર


અવળે અસ્ત્રે મૂંડી નાખવો


અંગૂઠો બતાવવો


અંજળ પાણી ખૂટવા


અંધારામાં તીર ચલાવવું


આકાશ પાતાળ એક કરવા


આગ લાગે ત્યારે કૂવો ખોદવા ન જવાય


આગળ ઉલાળ નહિ ને પાછળ ધરાળ નહિ


આગળ બુદ્ધિ વાણિયા, પાછળ બુદ્ધિ બ્રહ્મ


આજ રોકડા, કાલ ઉધાર


આજની ઘડી અને કાલનો દિ


આદર્યા અધૂરા રહે, હરિ કરે સો હોઈ


આદુ ખાઈને પાછળ પડી જવું


આપ ભલા તો જગ ભલા


આપ મુવા પીછે ડૂબ ગઈ દૂનિયા


આપ મુવા વિના સ્વર્ગે ન જવાય


આપ સમાન બળ નહિ


આફતનું પડીકું


આબરૂના કાંકરા કરવા


આભ ફાટ્યું હોય ત્યાં થીગડું ન દેવાય


આમલી પીપળી બતાવવી


આરંભે શૂરા


આલિયાની ટોપી માલિયાને માથે


આવ પાણા પગ ઉપર પડ


આવ બલા પકડ ગલા


આળસુનો પીર


આંકડે મધ ભાળી જવું


આંખ આડા કાન કરવા


આંગળા ચાટ્યે પેટ ન ભરાય


આંગળી ચિન્ધ્યાનું પુણ્ય


આંગળી દેતાં પહોંચો પકડે


આંગળીથી નખ વેગળા જ રહે


આંગળીના વેઢે ગણાય એટલાં


આંતરડી દૂભવવી


આંધળામાં કાણો રાજા


આંધળી દળે ને કૂતરા ખાય


આંધળે બહેરું કૂટાય


આંધળો ઓકે સોને રોકે


ઈટનો જવાબ પથ્થર


ઉજ્જડ ગામમાં એરંડો પ્રધાન


ઉડતા પંખીને પાડે તેવો હોંશિયાર


ઉતર્યો અમલદાર કોડીનો


ઉતાવળે આંબા ન પાકે


ઉંઠા ભણાવવા


ઉંદર બિલાડીની રમત


ઉંદરની જેમ ફૂંકી ફંકીને કરડવું


ઊલમાંથી ચૂલમાં પડવા જેવો ઘાટ


ઊંટ મૂકે આંકડો અને બકરી મૂકે કાંકરો


ઊંટની પીઠે તણખલું


ઊંટે કર્યા ઢેકા તો માણસે કર્યા કાંઠા


ઊંડા પાણીમાં ઉતરવું નહિ


ઊંધા રવાડે ચડાવી દેવું


ઊંધી ખોપરી


એક કરતાં બે ભલા


એક કાનેથી સાંભળી બીજા કાનેથી કાઢી નાખવું


એક કાંકરે બે પક્ષી મારવા


એક ઘા ને બે કટકા


એક દી મહેમાન, બીજે દી મહી, ત્રીજે દી રહે તેની અક્કલ ગઈ


એક નન્નો સો દુ:ખ હણે


એક નૂર આદમી હજાર નૂર કપડાં


એક પગ દૂધમાં ને એક પગ દહીંમાં


એક ભવમાં બે ભવ કરવા


એક મરણિયો સોને ભારી પડે


એક મ્યાનમાં બે તલવાર ન રહે


એક સાંધે ત્યાં તેર તૂટે


એક હાથે તાળી ન પડે


એકનો બે ન થાય


એના પેટમાં પાપ છે


એનો કોઈ વાળ વાંકો ન કરી શકે


એરણની ચોરી ને સોયનું દાન


એલ-ફેલ બોલવું


ઓછું પાત્ર ને અદકું ભણ્યો


ઓળખીતો સિપાઈ બે દંડા વધુ મારે


કજિયાનું મોં કાળું


કમળો હોય તેને પીળું દેખાય


કમાઉ દીકરો સૌને વહાલો લાગે


કરમ કોડીના અને લખણ લખેશરીના


કરો કંકુના


કરો તેવું પામો, વાવો તેવું લણો


કર્મીની જીભ, અકર્મીના ટાંટીયા


કાકા મટીને ભત્રીજા ન થવાય


કાખમાં છોકરું ને ગામમાં ઢંઢેરો


કાગડા બધે ય કાળા હોય


કાગડો દહીંથરું લઈ ગયો


કાગના ડોળે રાહ જોવી


કાગનું બેસવું ને ડાળનું પડવું


કાગનો વાઘ કરવો


કાચા કાનનો માણસ


કાચું કાપવું


કાન છે કે કોડિયું?


કાન પકડવા


કાન ભંભેરવા/કાનમાં ઝેર રેડવું


કાનનાં કીડા ખરી પડે તેવી ગાળ


કાનાફૂંસી કરવી


કાપો તો લોહી ન નીકળે તેવી સ્થિતિ


કામ કામને શિખવે


કામના કૂડા ને વાતોના રૂડા


કારતક મહિને કણબી ડાહ્યો


કાળા અક્ષર ભેંશ બરાબર


કાંચિડાની જેમ રંગ બદલવા


કાંટો કાંટાને કાઢે


કીડી પર કટક


કીડીને કણ અને હાથીને મણ


કીધે કુંભાર ગધેડે ન ચડે


કુકડો બોલે તો જ સવાર પડે એવું ન હોય


કુલડીમાં ગોળ ભાંગવો


કુંન્ડુ કથરોટને હસે


કુંભાર કરતાં ગધેડા ડાહ્યાં


કૂતરાની પૂંછડી વાંકી તે વાંકી જ રહે


કૂતરાનો સંઘ કાશીએ ન પહોંચે


કૂતરું કાઢતા બિલાડું પેઠું


કૂવામાં હોય તો અવેડામાં આવે


કેટલી વીસે સો થાય તેની ખબર પડવી


કેસરિયા કરવા


કોઈની સાડીબાર ન રાખે


કોઠી ધોઈને કાદવ કાઢવો


કોણીએ ગોળ ચોપડવો


કોથળામાં પાનશેરી રાખીને મારવો


કોથળામાંથી બિલાડું કાઢવું


કોના બાપની દિવાળી


કોની માંએ સવા શેર સૂંઠ ખાધી છે


કોલસાની દલાલીમાં કાળા હાથ


ક્યાં રાજા ભોજ અને ક્યાં ગાંગો તેલી?


ખણખોદ કરવી


ખંગ વાળી દેવો


ખાખરાની ખિસકોલી સાકરનો સ્વાદ શું જાણે


ખાટલે મોટી ખોટ કે પાયો જ ન મળે


ખાડો ખોદે તે પડે


ખાતર ઉપર દીવો


ખાલી ચણો વાગે ઘણો


ખાળે ડૂચા અને દરવાજા મોકળા


ખિસ્સા ખાલી ને ભભકો ભારી


ખીલાના જોરે વાછરડું કૂદે


ખેલ ખતમ, પૈસા હજમ


ખેંચ તાણ મુઝે જોર આતા હૈ


ખોદે ઉંદર અને ભોગવે ભોરિંગ


ખોદ્યો ડુંગર ને કાઢ્યો ઉંદર


ગઈ તિથિ જોશી પણ ન વાંચે


ગગા મોટો થા પછી પરણાવશું


ગતકડાં કાઢવા


ગધેડા ઉપર અંબાડી


ગધેડાને તાવ આવે તેવી વાત


ગરજ સરી એટલે વૈદ વેરી


ગરજવાનને અક્કલ ન હોય


ગરજે ગધેડાને પણ બાપ કહેવો પડે


ગંજીનો કૂતરો, ન ખાય ન ખાવા દે


ગાજરની પીપૂડી વાગે ત્યાં સુધી વગાડવાની ને પછી ખાઈ જવાની


ગાજ્યા મેઘ વરસે નહિ ને ભસ્યા કૂતરા કરડે નહિ


ગાડા નીચે કૂતરું


ગાડી પાટે ચડાવી દેવી


ગાભા કાઢી નાખવા


ગામ હોય ત્યાં ઉકરડો પણ હોય


ગામના મહેલ જોઈ આપણાં ઝૂંપડાં તોડી ન નખાય


ગામના મોંએ ગરણું ન બંધાય


ગાય દોહી કૂતરાને પાવું


ગાંઠના ગોપીચંદન


ગાંડા સાથે ગામ જવું ને ભૂતની કરવી ભાઈબંધી


ગાંડાના ગામ ન વસે


ગાંડી માથે બેડું


ગાંડી સાસરે ન જાય અને ડાહીને શિખામણ આપે


ગાંધી-વૈદનું સહીયારું


ગેંગે-ફેંફે થઈ જવું


ગોળ ખાધા વેંત જુલાબ ન લાગે


ગોળ નાખો એટલું ગળ્યું લાગે


ગોળથી મરતો હોય તો ઝેર શું કામ પાવું?


ગ્રહણ ટાણે સાપ નીકળવો


ઘડો-લાડવો કરી નાખવો


ઘર ફૂટે ઘર જાય


ઘર બાળીને તીરથ ન કરાય


ઘરડા ગાડા વાળે


ઘરડી ઘોડી લાલ લગામ


ઘરના છોકરા ઘંટી ચાટે ને પાડોશીને આટો


ઘરની દાઝી વનમાં ગઈ તો વનમાં લાગી આગ


ઘરની ધોરાજી ચલાવવી


ઘરમાં હાંડલા કુસ્તી કરે તેવી હાલત


ઘરે ધોળો હાથી બાંઘવો


ઘાણીનો બળદ ગમે તેટલું ચાલે પણ રહે જ્યાં હતો ત્યાં જ


ઘી ઢોળાયું તો ખીચડીમાં


ઘી-કેળાં થઈ જવા


ઘીના ઠામમાં ઘી પડી રહ્યું


ઘેર ઘેર માટીના ચૂલા


ઘો મરવાની થાય ત્યારે વાઘરીવાડે જાય


ઘોડે ચડીને આવવું


ઘોરખોદિયો


ઘોંસ પરોણો કરવો


ચકીબાઈ નાહી રહ્યાં


ચડાઉ ધનેડું


ચપટી ધૂળની ય જરૂર પડે


ચપટી મીઠાની તાણ


ચમડી તૂટે પણ દમડી ન છૂટે


ચમત્કાર વિના નમસ્કાર નહિ


ચલક ચલાણું ઓલે ઘેર ભાણું


ચાદર જોઈને પગ પહોળા કરાય


ચાર મળે ચોટલા તો ભાંગે કૈંકના ઓટલા


ચાલતી ગાડીએ ચડી બેસવું


ચીભડાના ચોરને ફાંસીની સજા


ચીંથરે વીંટાળેલું રતન


ચેતતા નર સદા સુખી


ચોર કોટવાલને દંડે


ચોર પણ ચાર ઘર છોડે


ચોરની દાઢીમાં તણખલું


ચોરની માં કોઠીમાં મોં ઘાલીને રૂએ


ચોરની માંને ભાંડ પરણે


ચોરની વાદે ચણા ઉપાડવા જવું


ચોરને કહે ચોરી કરજે અને સિપાઈને કહે જાગતો રહેજે


ચોરને ઘેર ચોર પરોણો


ચોરનો ભાઈ ઘંટીચોર


ચોરી પર શીનાજોરી


ચોળીને ચીકણું કરવું


ચૌદમું રતન ચખાડવું


છકી જવું


છક્કડ ખાઈ જવું


છછૂંદરવેડા કરવા


છઠ્ઠીનું ધાવણ યાદ આવી જવું


છાગનપતિયાં કરવા


છાજિયા લેવા


છાતી પર મગ દળવા


છાપરે ચડાવી દેવો


છાશ લેવા જવી અને દોણી સંતાડવી


છાશમાં માખણ જાય અને વહુ ફુવડ કહેવાય


છાસિયું કરવું


છિનાળું કરવું


છીંડે ચડ્યો તે ચોર


છોકરાંને છાશ ભેગા કરવા


છોરું કછોરું થાય પણ માવતર કમાવતર ન થાય


જણનારીમાં જોર ન હોય તો સૂયાણી શું કરે ?


જનોઈવઢ ઘા


જમણમાં લાડુ અને સગપણમાં સાઢુ


જમવામાં જગલો અને કૂટવામાં ભગલો


જમાઈ એટલે દશમો ગ્રહ


જર, જમીન ને જોરું, એ ત્રણ કજિયાના છોરું


જશને બદલે જોડા


જંગ જીત્યો રે મારો કાણિયો, વહુ ચલે તબ જાણિયો


જા બિલાડી મોભામોભ


જા બિલ્લી કૂત્તે કો માર


જાગ્યા ત્યાંથી સવાર


જાડો નર જોઈને સુળીએ ચડાવવો


જાતે પગ પર કુહાડો મારવો


જીભ આપવી


જીભ કચરવી


જીભમાં હાડકું ન હોય, તે આમ પણ વળે અને તેમ પણ વળે


જીવતા જગતીયું કરવું


જીવતો નર ભદ્રા પામે


જીવવું થોડું ને જંજાળ ઝાઝી


જીવો અને જીવવા દો


જીવ્યા કરતાં જોયું ભલું


જે ચડે તે પડે


જે જન્મ્યું તે જાય


જે નમે તે સૌને ગમે


જે ફરે તે ચરે


જે વાર્યા ન વરે તે હાર્યા વરે


જેસલ હટે જવભર ને તોરલ હટે તલભર


જેટલા મોં તેટલી વાતો


જેટલો ગોળ નાખો તેટલું ગળ્યું લાગે


જેટલો બહાર છે તેથી વધુ ભોંયમાં છે


જેના લગન હોય તેના જ ગીત ગવાય


જેના હાથમાં તેના મોંમા


જેની લાઠી તેની ભેંસ


જેનું ખાય તેનું ખોદે


જેનું નામ તેનો નાશ


જેને કોઈ ન પહોંચે તેને પેટ પહોંચે


જેને રામ રાખે તેને કોણ ચાખે


જેનો આગેવાન આંધળો તેનું કટક કૂવામાં


જેનો રાજા વેપારી તેની પ્રજા ભિખારી


જેવા સાથે તેવા


જેવી દ્રષ્ટિ તેવી સૃષ્ટિ


જેવી સોબત તેવી અસર


જેવું કામ તેવા દામ


જેવો ગોળ વિનાનો કંસાર એવો મા વિનાનો સંસાર


જેવો દેશ તેવો વેશ


જેવો સંગ તેવો રંગ


જોશીના પાટલે અને વૈદના ખાટલે


જ્યાં ગોળ હોય ત્યાં માખી બમણતી આવે જ


જ્યાં ચાહ ત્યાં રાહ


જ્યાં સંપ ત્યાં જંપ


જ્યાં સુધી શ્વાસ ત્યાં સુધી આશ


ઝાઝા રસોઈયા રસોઈ બગાડે


ઝાઝા હાથ રળિયામણા


ઝાઝા હાંડલા ભેગા થાય તો ખખડે પણ ખરા


ઝાઝી કીડી સાપને ખાઈ જાય


ઝાઝી સૂયાણી વિયાંતર બગાડે


ઝેરના પારખા ન હોય


ટકાની ડોશી અને ઢબુનું મૂંડામણ


ટાઢા પહોરની તોપ ફોડવી


ટાઢા પાણીએ ખસ ગઈ


ટાલિયા નર કો’ક નિર્ધન


ટીપે ટીપે સરોવર ભરાય, કાંકરે કાંકરે પાળ બંધાય


ટોપી ફેરવી નાખવી


ઠોઠ નિશાળિયાને વૈતરણા ઝાઝા


ડહાપણની દાઢ ઉગવી


ડાબા હાથની વાત જમણાને ખબર ન પડે


ડાહીબાઈને બોલાવો ને ખીરમાં મીઠું નખાવો


ડાંગે માર્યા પાણી જુદા ન પડે


ડુંગર દૂરથી રળિયામણા


ડૂબતો માણસ તરણું પકડે


ડોશી મરે તેનો ભો નથી, જમ ઘર ભાળી જાય તેનો વાંધો છે


ઢાંકણીમાં પાણી લઈ ડૂબી મર


તમાચો મારી ગાલ લાલ રાખવો


તલમાં તેલ નથી


તલવારની ધાર ઉપર ચાલવું


તારા જેવા તાંબિયાના તેર મળે છે


તારા બાપનું કપાળ


તારી અક્કલ ક્યાં ઘાસ ચરવા ગઈ હતી?


તારું મારું સહીયારું ને મારું મારા બાપનું


તાલમેલ ને તાશેરો


તાંબિયાની તોલડી તેર વાના માંગે


તીરથે જઈએ તો મૂંડાવું તો પડે જ


તીસમારખાં


તુંબડીમાં કાંકરા


તેજીને ટકોરો, ગધેડાને ડફણાં


તેલ જુઓ તેલની ધાર જુઓ


તેલ પાઈને એરંડિયું કાઢવું


તોબા પોકારવી


તોળી તોળીને બોલવું


ત્રણ સાથે જાય તો થાય ત્રેખડ ને માથે પડે ભેખડ


ત્રેવડ ત્રીજો ભાઈ છે


થાબડભાણા કરવા


થાય તેવા થઈએ ને ગામ વચ્ચે રહીએ


થૂંકના સાંધા કેટલા ટકે?


થૂંકેલું પાછું ગળવું


દયા ડાકણને ખાય


દરજીનો દીકરો જીવે ત્યાં સુધી સીવે


દળી, દળીને ઢાંકણીમાં


દશેરાના દિવસે જ ઘોડુ ન દોડે


દાઝ્યા પર ડામ


દાઢીની દાઢી ને સાવરણીની સાવરણી


દાણો દબાવી જોવો


દાધારિંગો


દાનત ખોરા ટોપરા જેવી


દામ કરે કામ અને બીબી કરે સલામ


દાળમાં કાળું


દાંત કાઢવા


દાંત ખાટા કરી નાખવા


દાંતે તરણું પકડવું


દિ ભરાઈ ગયા છે


દિવાલને પણ કાન હોય


દીકરી એટલે સાપનો ભારો


દીકરી ને ગાય, દોરે ત્યાં જાય


દીવા તળે અંધારું


દુ:ખતી રગ દબાવવી


દુ:ખનું ઓસડ દહાડા


દુ:ખે છે પેટ અને કૂટે છે માથું


દુકાળમાં અધિક માસ


દૂઝતી ગાયની લાત ભલી


દૂધ પાઈને સાપ ઉછેરવો


દૂધનું દૂધ અને પાણીનું પાણી કરી નાખવું


દૂધનો દાઝેલો છાસ પણ ફૂંકી ફૂંકીને પીએ


દે દામોદર દાળમાં પાણી


દેખવું નહિ અને દાઝવું નહિ


દેવ દેવલા સમાતા ન હોય ત્યાં પૂજારાને ક્યાં બેસાડવા


દોડવું હતું ને ઢાળ મળ્યો


દોરડી બળે પણ વળ ન છૂટે


દ્રાક્ષ ખાટી છે


ધકેલ પંચા દોઢસો


ધણીની નજર એક, ચોરની નજર ચાર


ધનોત-પનોત કાઢી નાખવું


ધરતીનો છેડો ઘર


ધરમ કરતાં ધાડ પડી


ધરમ ધક્કો


ધરમના કામમાં ઢીલ ન હોય


ધરમની ગાયના દાંત ન જોવાય


ધાર્યું ધણીનું થાય


ધીરજના ફળ મીઠા હોય


ધોકે નાર પાંસરી


ધોબીનો કૂતરો, નહિ ઘરનો નહિ ઘાટનો


ધોયેલ મુળા જેવો


ધોળા દિવસે તારા દેખાવા


ધોળામાં ધૂળ પડી


ધોળિયા સાથે કાળિયો રહે, વાન ન આવે, સાન તો આવે


ન ત્રણમાં, ન તેરમાં, ન છપ્પનના મેળમાં


ન બોલ્યામાં નવ ગુણ


ન મળી નારી એટલે સહેજે બાવા બ્રહ્મચારી


ન મામા કરતા કહેણો મામો સારો


નકલમાં અક્કલ ન હોય


નગારખાનામાં પીપૂડીનો અવાજ ક્યાંથી સંભળાય?


નદીના મૂળ અને ઋષિના કુળ ન શોધાય


નબળો ધણી બૈરી પર શૂરો


નમાજ પડતા મસીદ કોટે વળગી


નરમ ઘેંશ જેવો


નવ ગજના નમસ્કાર


નવરો ધૂપ


નવરો બેઠો નખ્ખોદ કાઢે


નવાણિયો કૂટાઈ ગયો


નવાણુંનો ધક્કો લાગવો


નવી વહુ નવ દહાડા


નવે નાકે દિવાળી


નવો મુલ્લો બાંગ વધુ પોકારે


નસીબ અવળા હોય તો ભોંયમાંથી ભાલા ઊભા થાય


નસીબ બેઠેલાનું બેઠું રહે, દોડતાનું દોડતું રહે


નસીબનો બળિયો


નાક કપાઈ જવું


નાક કપાવી અપશુકન ન કરાવાય


નાકે છી ગંધાતી નથી


નાગાને નાવું શું અને નીચોવવું શું ?


નાચવું ન હોય તો આંગણું વાંકુ


નાણા વગરનો નાથીયો, નાણે નાથાલાલ


નાતનો માલ નાત જમે, મુસાભાઈના વા ને પાણી


નાના મોઢે મોટી વાત


નાનો પણ રાઈનો દાણો


નીર-ક્ષીર વિવેક


નેવાના પાણી મોભે ના ચડે


પઈની પેદાશ નહિ ને ઘડીની ફુરસદ નહિ


પડી પટોડે ભાત, ફાટે પણ ફીટે નહિ


પડ્યા પર પાટું


પડ્યો પોદળો ધૂળ ઉપાડે


પઢાવેલો પોપટ


પત્તર ખાંડવી


પથ્થર ઉપર પાણી


પરણ્યા નથી પણ પાટલે તો બેઠા છો ને?


પવન પ્રમાણે સઢ ફેરવવો


પહેલું સુખ તે જાતે નર્યા


પહેલો ઘા પરમેશ્વરનો


પંચ કહે તે પરમેશ્વર


પાકા ઘડે કાંઠા ન ચડે


પાઘડી ફેરવી નાખવી


પાઘડીનો વળ છેડે


પાણી પહેલા પાળ બાંધી લેવી સારી


પાણી પાણી કરી નાખવું


પાણી ફેરવવું


પાણીમાં બેસી જવું


પાણીમાં રહીને મગર સાથે વેર ન બંધાય


પાણીમાંથી પોરા કાઢવા


પાનો ચડાવવો


પાપ છાપરે ચડીને પોકારે


પાપડી ભેગી ઈયળ બફાય


પાપી પેટનો સવાલ છે


પારકા કજિયા ઉછીના ન લેવાય


પારકી આશ સદા નિરાશ


પારકી છઠ્ઠીનો જાગતલ


પારકી મા જ કાન વિંધે


પારકી લેખણ, પારકી શાહી, મત્તું મારે માવજીભાઈ


પારકે પૈસે દિવાળી


પારકે ભાણે લાડુ મોટો દેખાય


પાશેરામાં પહેલી પુણી છે


પાંચમની છઠ્ઠ ક્યારે ન થાય


પાંચમાં પૂછાય તેવો


પાંચે ય આંગળી ઘીમાં


પાંચે ય આંગળી સરખી ન હોય


પાંચે ય આંગળીએ દેવ પૂજવા


પિયરની પાલખી કરતાં સાસરિયાની સૂળી સારી


પીઠ પાછળ ઘા


પીળું તેટલું સોનું નહિ, ઊજળું તેટલું દૂધ નહિ


પુત્રના લક્ષણ પારણામાંથી ને વહુના લક્ષણ બારણામાંથી


પેટ કરાવે વેઠ


પેટ ચોળીને શૂળ ઊભું ન કરાય


પેટ છે કે પાતાળ ?


પેટનો બળ્યો ગામ બાળે


પેટિયું રળી લેવું


પેટે પાટા બાંધવા


પૈસા તો ડાબા હાથનો મેલ છે


પોચું ભાળી જવું


પોતાની ગલીમાં કુતરો પણ સિંહ


પોતાનો કક્કો જ ખરો કરવો


પોથી માંહેના રીંગણા


પોદળામાં સાંઠો


પોપટીયું જ્ઞાન


પોપાબાઈનું રાજ